"oral poetry"

"oral poetry"

dakal la man ding poetang kapampangan atin la kanung metung a pamipare-parehu, ita ing ding karelang poesya mas mebalangkas la ban pakirandaman (oral poetry) at e ban basan inya naman palagwan da lang mababo ring aliwa.
mababo la kanu metapora, at ing katunayan nung dandaman mu lang igale ra agad mu lang akwa kabaldugan agyang e naka misip, ita uli ning ing kegangana sinabi na na ngan ning poeta, pepakit na na ngan ing keganaganang dapat mung akit at inisplika na pa iti kaybat nang pepakit king metung a talapakirandam.
inya naman sibuknan kung mibalangkas poesya a makakalilwa king istilu rang ita ring minunang talasulat. medyu masakit mu pin pala ing anti kanita uling nung gawa kang poesya a makakalilwa karing istilung "oral poetry" gaganakan mu la reng talapakirandam mu nung makananu la kababo o nung makananu la kalalam, e mu namu kabud-kabud kagale-gale poesya uling nung ala lang ideya agyang ditak mu, mas maragul ing tyansa a e re bitasang aintindyan ing kekang ginale.
ing metung mu mung malyaring gawan, yapin ing dinan mu lang ditak a ideya nung tungkul ya king nanu ing kekang igale o nung ninu ing magsalita. metung a alimbawa ining poesya kung ini a nung kabud me mu pakirandaman king metung a talagale lalu na nung ala yang kebye-bye gumale, mas maragul ing tyansa mung ala kang bitasang akwa keng ideya na nun'e bala mu kabud yamu pitapuk-tapuk a amanung alang kabaldugan:

"ing sukli ning malati"

ala kung kakyalung, iyang megprisinta, ;
nanu mang daptan na, aku ing uuna
uling wali nakung antabayanan na
pablasang metung kung bunsung alang koya;

alistu ya kaku bagya ku mu kimut;
kaybat keng pegalan, aku pang matudtud;
istung mangan naku iya ing daranup
uling king atyan na akung pagalukguk;

ninu wari aku? ari ku mo wari?
ing kyak ku utus yang pamintwan piragli
dapot na'ng kaswelu ing keya isukli
nun'e kabud timan ding may'mpis kung labi.

buri ku waring sabyan malalam la ring poesya ku?
ali pu nun'e ing amanwan ku mu itang pangabalangkas da ring poesyang kapampangan kerakalan megawa la ban pakirandaman inya naman kumpletu la detalye a nung ing sasabyan na ilug ya, pakit neng masalese at sabyan ne pa nung makananu meng akit ing ilug.
ding aliwa kasi, para karela ing poesya anti yang puzzle a kaylangan mung buuan kabang babasan me ing poesya at e ya kabud larawan a makasabit king dalig ning bale; ngara bala mu simpli yang bugtung a medyu makaba.
eku mu naman balu nung nukarin ibat ing tyuntyunan da karing poesya uling ing balu ku bersadu lamu reng poesya, pero ngana nitang migsalita, deng poesyang kapampangan kanu anti la mung bersadung prosa at e la taganang poesya king tune nang lagyu ning poesya.
-30-